FUNDUSZE EUROPEJSKIE 2014 – 2020
Polska na lata 2014-2020 otrzymała 82,5 miliardów euro. Do 2020 roku będziemy mogli wydać z budżetu europejskiego ponad pięćset miliardów złotych, z czego 349 miliardów złotych z samej tylko polityki spójności. Pieniądze te przełożą się na lepszą jakość życia, umacnianie nowoczesnej i konkurencyjnej gospodarki oraz na inwestycje w przyszłe pokolenia. Komisja Europejska zatwierdziła wszystkie 22 programy (6 krajowych i 16 regionalnych) na lata 2014-2020. Nowa filozofia wykorzystania Funduszy Europejskich oznacza nowy sposób zarządzania nimi. Prawie połowa wszystkich pieniędzy z Unii będzie rozdzielona na szczeblu samorządowym. Głównym celem regionalnych programów operacyjnych będzie zwiększenie konkurencyjności regionów oraz poprawa jakości życia ich mieszkańców poprzez wykorzystanie potencjałów regionalnych i niwelowanie barier rozwojowych. Budżet 16 programów regionalnych wynosi ok. 31,3 mld euro, czyli ok. 132,4 miliardy złotych. Jest to niemal 40 proc. wszystkich środków na lata 2014-2020.Wsparcie Funduszy Europejskich obejmie te obszary, które najbardziej przyczyniają się do wzrostu gospodarczego, zwiększenia zatrudnienia i modernizacji gospodarki. Premiowane będą te przedsięwzięcia, z których efektów korzystać będziemy jeszcze długo po ich zakończeniu. Środki unijne zainwestowane będą przede wszystkim w innowacyjność i konkurencyjność gospodarki, zmniejszenie dysproporcji w rozwoju poszczególnych części naszego kraju, bardziej przyjazne i sprawne państwo oraz w dalszy rozwój infrastruktury transportowej i ochrony środowiska.
W ramach funduszy duży nacisk będzie położony na działania prowadzące do wzrostu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki opartej na badaniach, kapitale intelektualnym oraz rezultatach przemian cyfrowych – a nie na niskich kosztach pracy.
- Współfinansowanie prac badawczo-rozwojowych inicjowanych przez przedsiębiorców – zyskujemy nowe innowacyjne pomysły.
- Powiązanie polskiej nauki z gospodarką.
- Wsparcie finansowe ułatwiające wdrożenie nowych pomysłów przez przedsiębiorców.
- Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw.
Na lata 2014-2020 wskazano tzw. obszary strategicznej interwencji, czyli kluczowe obszary, które będą wspierane . Wprowadzono również nowy instrument: kontrakty terytorialne, czyli umowy między rządem a samorządami województw, w których obie strony uzgodniły najważniejsze cele i przedsięwzięcia, mające istotne znaczenie dla rozwoju kraju oraz objętego nim województwa. Główne obszary wsparcia w miastach to transport publiczny, infrastruktura środowiskowa, rewitalizacja, infrastruktura społeczna, strategie niskoemisyjne, efektywność energetyczna. Obok Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, możliwe jest wsparcie z funduszy polityki spójności rozwoju przedsiębiorczości i lepszego wykorzystanie kapitału ludzkiego, reorientacji zawodowej rolników, rewitalizacji społecznej i infrastrukturalnej oraz infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i przeciwpowodziowej. To program wspierający rozwój gospodarczy i społeczny 5 województw Polski Wschodniej. Priorytety tego programu to Przedsiębiorcza Polska Wschodnia, Nowoczesna Infrastruktura Transportowa, Ponadregionalna Infrastruktura Kolejowa – wpłyną one na bardziej dynamiczny rozwój, wzmocnienie konkurencyjności i atrakcyjności makroregionu, a przez to zwiększenie zamożności mieszkańców i poprawy jakości ich życia.
Jednym z najważniejszych priorytetów będzie wyrównywanie szans społecznych , edukacja i inwestycje w człowieka w skład którego wchodzą :
- Większe szanse na zatrudnienie dla osób bezrobotnych i nieaktywnych zawodowo.
- Pomoc osobom w trudnej sytuacji w znalezieniu pracy np. starszym i z niepełnosprawnościami.
- Wyższa jakość i lepsza dostępność usług publicznych np. zdrowia i edukacji.
- Rozwój umiejętności praktycznych uczniów i studentów – kształcenie w poszukiwanych zawodach.
- Dodatkowe zajęcia szkolne i pozalekcyjne dla uczniów i studentów – lepiej wykształceni absolwenci.
- Ułatwienie rodzicom powrotu do pracy – więcej dostępnych żłobków i przedszkoli.
- Inicjatywa dla młodych czyli specjalny pakiet działań dla osób do 29 roku życia w zakresie:
– pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy,
– podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób młodych oraz ich lepszego dopasowania do potrzeb rynku pracy
– pomocy w zdobyciu doświadczenia zawodowego przez osoby wchodzące na rynek pracy (w tym wsparcie przedsiębiorczości osób młodych).
– wspierania mobilności zawodowej osób młodych.
- Wsparcie dla osób 50 plus:
– zapewnianie dostępu do zatrudnienia osobom poszukującym pracy i nieaktywnym zawodowo,
– podejmowanie lokalnych inicjatyw na rzecz zatrudnienia oraz wspieranie mobilności pracowników,
– wspieranie samozatrudnienia, przedsiębiorczości oraz tworzenia nowych miejsc pracy,
– wsparcie w zakresie aktywnego i zdrowego starzenia się, wydłużenie aktywności zawodowej.
– wsparcie programów rehabilitacji leczniczej ułatwiających powroty do pracy oraz umożliwiające wydłużenie aktywności zawodowej.
W najbliższych latach będą wzmacniane nowoczesne fundamenty rozwoju kraju. Zapewniony dostęp do szybkiego Internetu, efektywnych i przyjaznych użytkownikom e-usług publicznych oraz podniesienie poziomu kompetencji cyfrowych mieszkańców Polski. Wspierane będą także reformy w obszarze dobrego rządzenia.
Szczególne cele to:
- Powszechna dostępność do szybkiego Internetu.
- Więcej usług dla obywateli dostępnych przez Internet.
- Szkolenia budujące kompetencje cyfrowe.
- Ułatwienia prawne i administracyjne dla przedsiębiorstw.
- Usprawnienie działalności sądów gospodarczych.
- Lepsze działania administracji lokalnej w obszarach istotnych z punktu widzenia przedsiębiorczości.
- Podniesienie jakości stanowionego prawa poprzez zwiększanie kompetencji pracowników administracji i wzmocnienie procesu konsultacji społecznych.
- Zwiększenie potencjału instytucjonalnego administracji publicznej w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz usprawnienie procesów inwestycyjno-budowlanych.
Trudno mówić o innowacyjnej i konkurencyjnej gospodarce bez oparcia jej na dobrze funkcjonującej infrastrukturze. W dalszym ciągu jest jeszcze sporo do nadrobienia w tym zakresie, dlatego w kolejnych latach nadal finansowany będzie rozwój połączeń kolejowych i drogowych oraz efektywne korzystanie z zasobów energetycznych, środowiskowych i kulturowych.
Głównymi zadaniami będą:
- Wysoką jakość połączeń drogowych i kolejowych w układzie europejskim i krajowym,
- Sprawny transport w regionach,
- Inwestycje w transport multimodalny, czyli wykorzystujący więcej niż jeden środek przewozu,
- Poprawę bezpieczeństwa portów lotniczych,
- Przyjazną środowisku komunikacja miejska,
- Lepszą infrastruktura przesyłowa i dystrybucyjna energii elektrycznej i gazu ziemnego,
- Ochronę zasobów naturalnych i kulturowych.